Pranie ubrań roboczych - co musisz o tym wiedzieć?

Dlaczego regularne pranie odzieży roboczej jest tak ważne?

Regularne pranie ubrań roboczych ma znaczenie nie tylko ze względu na higienę osobistą pracownika. Ma też wpływ na utrzymanie właściwości ochronnych tej odzieży. Ma to kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i higieny pracy.

Silne zabrudzenia mogą pogarszać widzialność odzieży, a brud i pył przyczynią się do ścierania włókien materiału i w efekcie ich szybszego zużycia.

Czyszczenie ubrań roboczych wpływa także na prezencję pracownika, a co za tym idzie, reputację firmy. Przepisy kodeksu pracy jasno określają, że dbanie o wyposażenie pracownicze leży po stronie pracodawcy. Zatem nie jest to tylko możliwość, ale obowiązek.

Sprawdź naszą ofertę: Wynajem odzieży roboczej i ochronnej

Jak prawidłowo prać ubrania robocze?

Ubrania robocze o konkretnych właściwościach ochronnych wymagają też odpowiedniego traktowania. Źle dobrane detergenty czy temperatura prania mogą osłabić strukturę tkaniny i odebrać jej te istotne cechy. Wpływa więc na szybszą eksploatację odzieży roboczej i wiąże się z potrzebą ich częstszej wymiany.

W zależności od możliwości pracodawca może samodzielnie dbać o pranie odzieży roboczej, zlecać to zadanie pralni chemicznej lub powierzyć ten obowiązek pracownikowi i wypłacać za nią odpowiedni ekwiwalent.

Jeżeli zakład pracy dysponuje swoją pralnią z pralkami przystosowanymi do prania odzieży roboczej, należy zapoznać się z instrukcją prawidłowego procesu prania i suszenia.

Jeżeli pierzesz odzież roboczą w pralce, pamiętaj o:

• dokładnym zapoznaniu się, a następnie przestrzeganiu informacji dotyczących prania umieszczonych na metce produktu,
• zasuwaniu wszystkim zamków błyskawicznych, zapinaniu guzików i rzepów oraz przełożeniu odzieży na lewą stronę przed rozpoczęciem prania - to uchroni materiał przed uszkodzeniami,
• odzież z odblaskami ZAWSZE pierzemy na lewej stronie, gdyż pranie na prawej stronie pogarsza właściwości odblaskowe, podobnie jest w przypadku odzieży o właściwościach ognioodpornych. Co ważne, utrata tych właściwości ochronnych nie zawsze jest widoczna gołym okiem, co stanowi niebezpieczeństwo w przypadku pracy w trudnych warunkach,
• wypełnieniu pralki, by ograniczyć do minimum liczbę cykli prania, gdyż zbyt częste pranie również może uszkadzać materiały.

UWAGA! Nigdy nie mieszaj w jednym praniu odzieży atestowanej z nieatestowaną. Stwarza to ryzyko zafarbowania lub przeniknięcia substancji chemicznych, które uszkodzą odzież atestowaną.

Dopierając detergent do prania odzieży roboczej, pamiętaj o:

• używaniu środka piorącego przyjaznego dla środowiska i niewywołującego podrażnień skóry,
• praniu odzieży wełnianej specjalnym detergentem do wełny,
• dodawaniu odpowiedniej ilości detergentu do prania - zbyt duża ilość może nie zostać dostatecznie wypłukana i osiąść na włóknach odzieży,
• nie używaniu zmiękczaczy, gdyż mogą one pogarszać właściwości tkaniny oraz mieć w swoim składzie niebezpieczne chemikalia,
• nie używaniu płynów do płukania ani środków piorących na bazie mydła, ponieważ pozostawiają tłuste ślady pochodzące z mydła, a zawarte w nich substancje chemiczne mogą pogarszać właściwości ochronne odzieży.

UWAGA! Odzież nieznacznie zabrudzoną lepiej prać w niższych temperaturach. Optymalna temperatura to 40 stopni. W przypadku większych zabrudzeń można wybrać temperaturę 60 stopni. Im wyższa temperatura prania, tym większe ryzyko skurczenia, uszkodzenia i osłabienia właściwości ochronnej odzieży.

Suszenie upranej odzieży roboczej może odbywać się na dwa sposoby - na wolnym powietrzu lub w suszarce bębnowej lub tunelowej. Jeżeli tylko jest możliwość i czas, najlepiej suszyć ubrania na powietrzu. Niekiedy jednak konieczne jest użycie suszarki, by wyprane ubrania jak najszybciej nadawały się do ponownego użycia. (Suszenie w suszarkach jest wymagane także w procesie reimpregnacji odzieży kwasoochronnej.)

W tym wypadku również należy uważnie zapoznać się z informacjami zamieszczonymi na metce. Nie należy suszyć ubrań w temperaturze wyższej, niż to niezbędne. Ponadto nie należy zostawiać mokrych ubrań zbyt długo w pralce po zakończonym cyklu, ale natychmiast je rozwiesić lub wysuszyć w suszarce.

Ubrania o właściwościach nieprzemakalnych należy zawsze suszyć w suszarce bębnowej lub poprzez prasowanie, by zachowały swoje wodoodporne właściwości.

W przypadku wystąpienia jakichkolwiek uszkodzeń odzieży na skutek kontaktu z chemikaliami, ogniem czy wysokiej temperatury, należy przeprowadzić jej szczegółowe oględziny. Ewentualna naprawa jest dopuszczona tylko z użyciem tkanin i materiałów atestowanych o takim samym poziomie właściwości ochronnych.

Obowiązki pracodawcy w kontekście odzieży roboczej

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca zobowiązany jest do bezpłatnego dostarczenia pracownikowi odpowiedniej odzieży roboczej oraz dbania o jej należyty stan i czystość, gdy jego prywatna odzież mogłaby ulec zabrudzeniu lub zniszczeniu podczas wykonywania obowiązków zawodowych.

W sytuacji, gdy pracodawca nie jest w stanie zapewnić regularnego prania, Kodeks pracy dopuszcza możliwość wykonywania tej czynności przez pracownika. Pracodawca ma wtedy obowiązek wypłacić ekwiwalent pieniężny pracownikowi w wysokości poniesionych przez niego kosztów.

Możliwością tą nie są jednak objęte ubrania, które uległy skażeniu środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałem biologicznie zakaźnym. Wtedy pracodawca musi sam zająć się wypraniem i odkażeniem takiej odzieży lub dostarczeniem nowej.

Ustalając kwotę ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej, należy wziąć pod uwagę:

• koszty mediów: woda, ścieki, energia elektryczna,
• koszty środków piorących,
• rodzaj zabrudzeń,
• rodzaj i ilość odzieży,
• to, czy pracownik pierze ubrania samodzielnie czy korzysta z pralni chemicznej.

Ustaloną stawkę należy pomnożyć przez częstotliwość prania i w ten sposób uzyskasz wysokość kwoty należnej do wypłacenia. Tego rodzaju świadczenia związane z BHP nie podlegają opodatkowaniu, nie są też wliczane do podstawy, z której oblicza się składki na ubezpieczenie społeczne.

Dlatego zawsze muszą być policzone rzetelnie i indywidualnie dla każdego pracownika. Nie wchodzi w grę ryczałt, w którym obowiązuje jednakowa stawka dla wszystkich, gdyż zwrot ma obejmować rzeczywiste koszty poniesione przez każdego pracownika z osobna. Próba obliczenia ekwiwalentu bez konkretnych danych, "na oko", może skończyć się dla pracodawcy nawet pociągnięciem do odpowiedzialności prawnej.

Pranie odzieży roboczej w domu - najczęstsze błędy

Samodzielne pranie odzieży roboczej w domu niesie za sobą ryzyko wykonania tej czynności w nieprawidłowy sposób. W efekcie odzież robocza szybciej się zużyje i traci swoje ochronne cechy. Najczęstsze błędy w praniu odzieży roboczej to:

• zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura prania,
• zbyt niskie lub zbyt wysokie obroty pralki,
• niewłaściwie dobrany program prania,
• zbyt duża ilość detergentu,
• dodanie środka zmiękczającego lub płynu do płukania,
• pranie odzieży na prawej stronie,
• łączenie ze sobą różnych materiałów o różnych właściwościach,
• pranie odzieży roboczej z odzieżą prywatną.

Tego rodzaju błędy są często wynikiem nieuważnego czytania metek na odzieży roboczej, pośpiechu oraz bagatelizowaniu zagrożeń wynikających z nieprawidłowego prania. Aby tego uniknąć, warto przed pierwszym praniem w domu odzieży roboczej dokładnie zapoznać się z jej właściwościami oraz zalecanymi metodami czyszczenia.

Jeżeli pracownik ma obawy, może skorzystać z profesjonalnej pralni chemicznej, za co również zostaną mu zwrócone koszty. To da mu pewność, że ubrania zostały wyprane we właściwy sposób oraz nie straciły swoich funkcji.